Dzięki wsparciu Unii Europejskiej naukowcy badają, w jaki sposób leczenie oparte na glonach może pomagać w walce z nieswoistym zapaleniem jelit.

Zróżnicowane i ekstremalne środowiska, w których żyją i rozwijają się glony, pozwoliły im na wykształcenie umiejętności wytwarzania substancji o działaniu przeciwutleniającym, przeciwbakteryjnym, przeciwwirusowym oraz przeciwzapalnym, które cieszą się obecnie dużym zainteresowaniem w medycynie. Naukowcy wspierani przez finansowany ze środków Unii Europejskiej projekt Algae4IBD wykorzystują obecnie te właściwości w swoich badaniach nad probiotykami i prebiotykami na bazie glonów jako jeden z możliwych sposobów leczenia nieswoistego zapalenia jelit.

Nieswoiste zapalenia jelit to grupa chorób autoimmunologicznych, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego, które powodują zaburzenia trawienia i przewlekły stan zapalny w przewodzie pokarmowym. Osoby cierpiące na te schorzenia mogą odczuwać skurcze żołądka, uporczywe biegunki i krwawienia z odbytu, które często mają duży wpływ na jakość ich życia. Choć początkowo uważano je za problem krajów uprzemysłowionych, jak czytamy w najnowszym opracowaniu wyników badań opublikowanym przez zespół projektu Algae4IBD, rosnąca konsumpcja mocno przetworzonej żywności i „brak stosownych strategii unikania drobnoustrojów przenoszonych przez żywność” doprowadziły do pojawienia się tej choroby również w innych częściach świata. Nieswoiste zapalenie jelit to obecnie problem dotyczący 10 milionów ludzi na całym świecie, w tym dzieci. Co więcej, liczba pacjentów wciąż rośnie. Z tego powodu istnieje coraz bardziej paląca potrzeba opracowania skutecznych interwencji dietetycznych, które pomogą nam zwalczyć niepożądane bakterie w naszych jelitach.

Nasze przewody pokarmowe są domem dla bilionów bakterii. Większość z nich to pożyteczne mikroorganizmy, które odgrywają istotną rolę w dbaniu o zdrowie naszych jelit. Problem zaczyna się, gdy szkodliwe bakterie zaczynają przejmować kontrolę i dochodzi do zachwiania równowagi – to właśnie wówczas rozwijają się choroby takie jak nieswoiste zapalenie jelit. Choroba jest związana głównie z bakteriami takimi jak Bacteroides, Escherichia coli i Enterococci. Ponadto u pacjentów z nieswoistym zapaleniem jelit często występują zakażenia bakteriami Staphylococcus aureus i Clostridium difficile. Co więcej, uporczywe infekcje wywołane przez bakterie takie jak Salmonella i Campylobacter mogą prowadzić do pojawienia się tego schorzenia.

Podwójne podejście

Według wyników badań przeprowadzonych w ramach projektu Algae4IBD konieczne jest zastosowanie podwójnego podejścia biotycznego wykorzystującego zalety prebiotyków i probiotyków. Probiotyki to żywe mikroorganizmy, takie jak bakterie i drożdże, które mogą pomóc w przywróceniu równowagi mikroflory w jelitach. Prebiotyki, jak czytamy w informacji prasowej opublikowanej na stronie projektu Algae4IBD, to „składniki odżywcze, które nie są trawione w jelicie cienkim człowieka, ale mogą być metabolizowane przez mikroorganizmy w okrężnicy, co sprzyja rozwojowi bakterii probiotycznych i zapewnia korzyści zdrowotne. Prebiotyki występują w olbrzymich ilościach w glonach, zwłaszcza w wodorostach (makroglonach) i fitoplanktonie (mikroglonach). Co więcej, potencjalna rola prebiotyków otrzymywanych z glonów stanowi obecnie przedmiot szeroko zakrojonych badań dotyczących leczenia chorób, na które cierpią ludzie”. Badanie wykazało, że biotyki zwiększają ilość pożytecznych bakterii, takich jak Bifidobacterium i Lactobacillus, w przewodzie pokarmowym i ograniczają populacje szkodliwych bakterii wywołujących nieswoiste zapalenie jelit, takich jak E. coli.

Naukowcy skupieni wokół projektu Algae4IBD udowodnili już, że niektóre szczepy glonów charakteryzują się właściwościami przeciwzapalnymi i przeciwutleniającymi, które są wymagane do walki z objawami choroby jelit. „Obecnie zajmujemy się określaniem odpowiedzialnych za to związków i ich izolacją w celu określenia ich składu chemicznego”, wyjaśnia Luísa Barreira, adiunktka Ośrodka Nauk o Morzu w portugalskim Algarve, który jest jednym z partnerów projektu. Jej wypowiedź została przytoczona w artykule opublikowanym na portalu Earth.Org.

Autorzy badania Algae4IBD (ALGAE4IBD -FROM NATURE TO BEDSIDE- ALGAE BASED BIO COMPOUND FOR PREVENTION AND TREATMENT OF INFLAMMATION, PAIN AND IBD) podsumowują: „Choroby związane z nawykami żywieniowymi, takie jak nieswoiste zapalenie jelit, mogą być zwalczane poprzez wykorzystanie probiotycznych mikroorganizmów lub bioaktywnych substancji z mikro- i makroglonów. Skuteczne synbiotyki, które wykorzystują bioaktywne związki z obu tych rodzajów glonów, a także idealne szczepy probiotyczne, można uznać za holistyczną drogę do uwolnienia pacjentów z nieswoistym zapaleniem jelit od ich cierpienia”.

© Unia Europejska, [2023] | źródło: CORDIS