12 sierpnia 2016 roku przedstawiciele Porozumienia Zielonogórskiego uczestniczyli w spotkaniu z Ministrem Zdrowia Konstantym Radziwiłłem i Wiceministrem Markiem Tombarkiewiczem. Tematem były leki 75+ i zasady wdrażania programu.
Projekt listy leków tzw. „S” zawiera 68 substancji czynnych, wśród których są takie, które dla pacjentów ze względu na cenę były trudno dostępne lub niedostępne. Lekarze z jednej strony wyrazili zadowolenie z tego, jakie substancje znalazły się na liście, a z drugiej strony, nadzieje na to, że lista będzie się rozszerzać o kolejne preparaty.
Marek Twardowski, wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego, zwrócił uwagę na te elementy, które wymagają doprecyzowania i wyjaśnienia. Zawnioskował również, aby listy refundacyjne nie były zmieniane co dwa – lecz co trzy miesiące. Minister Radziwiłł z tym wnioskiem się zgodził.
Leki „S” będą wypisywane pacjentom, którzy ukończyli 75 lat i złożyli deklarację u danego świadczeniodawcy. Uprawnienia do ich wypisywania będą mieli lekarze i pielęgniarki poz oraz lekarze emeryci wypisujący je dla siebie i rodziny. Nadal będą obowiązywały zasady ustawy refundacyjnej, co oznacza, że leki będą refundowane aktualnie zgodnie z ChPL, ale Minister zamierza w tej kwestii poczynić pewne zmiany w ustawie refundacyjnej (m.in. w oparciu o projekt ustawy obywatelskiej złożony przez Porozumienie Zielonogórskie i aktualnie będący w komisji sejmowej). Leki te nie będą ordynowane z adnotacją „S” w npl oraz w ramach wizyt jednorazowych (pacjentom niezadeklarowanym do praktyki). Chcąc otrzymać bezpłatnie te leki, pacjent, wyjeżdżając na dłużej, będzie musiał zaopatrzyć się w leki lub recepty przed wyjazdem.
Marek Twardowski wskazał na konieczność jasnego i precyzyjnego określenia przez Ministerstwo Zdrowia, jak będzie technicznie wyglądało w POZ przepisywanie leków i jakie uprawnienia do tych leków będzie posiadał pacjent. Zawnioskował, aby resort sporządził dwie czytelne informacje, jedną dla lekarzy, drugą dla pacjentów i przekazał organizacjom POZ. Wiceminister Marek Tombarkiewicz zgodził się z takim wnioskiem.
Źródło: Porozumienie Zielonogórskie
Komentarze
[ z 6]
Byłem przekonany, że program 75+ już wchodzi w życie, a jeśli wciąż wprowadzane są poprawki to jednak wciąż nie jest to tak bliskie finalizacji. Wydaje mi się, że pacjenci w starszym wieku czekają z niecierpliwością, aż w końcu z tańszych/darmowych leków będą mogli skorzystać. Mam nadzieję, że w końcu zmiany zostaną wprowadzone. Żeby oczekujący mieli szansę doczekać się tego momentu... ach ta biurokracja...
Będą, zrobią, ustalą.... Faktycznie nie wiadomo dokładnie kiedy z programu skorzystają pierwsi pacjenci. Niemniej jednak wciąż cieszy mnie fakt, że jakiś pomysł na ułatwienie dostępu do leczenia jest realizowany. Szkoda, że na innych polach postępów nie widać tak szybko, jednak na tle zwykłego paraliżu resortu zdrowia przy wprowadzaniu czegokolwiek nowego, uważam, że program 75+ naprawdę się wyróżnia. Powinniśmy dążyć do podobnych zmian, czyli takich, które naprawdę, a nie tylko pozornie wspomogą pacjentów.
Wprowadzenie znacznych refundacji jeżeli chodzi o leki to moim zdaniem bardzo dobry pomysł z uwagi na to, że po pierwsze wiele seniorów ma problemy finansowe, a po drugie z uwagi na wiek i liczne schorzenia leki są im potrzebne. To dobrze, że w ostatnim czasie coraz więcej uwagi poświęca się seniorom, chcąc im nieść pomoc poprzez różnego rodzaju działania, które z pewnością sprawią, że ich życie będzie dużo łatwiejsze. W zależności od miasta podejmowane są różne interesujące działania. Przykładowo w Sokołowie Podlaskim inicjatywa wypłynęła od młodych ludzi, którzy niestety w dzisiejszych czasach coraz rzadziej chcą oferować pomoc szczególnie osobom, których nie znają. Chodzi o to, że młodzież będzie oferowała starszym osobom możliwość transportu w różne miejsca, co w przypadku pewnej części seniorów może być sporym problemem. Taka inicjatywa z pewnością pozwoli im zaoszczędzić znaczną ilość czasu, ale także pieniędzy, których przecież większość z nich nie ma zbyt wiele i dobrze aby właśnie dzięki takim inicjatywom mogli coś oszczędzić i przeznaczyć na bardziej potrzebne wydatki. Z kolei w Katowicach swoje usługi oferuje osoba nazywana “Złotą rączką”. Mają one dotyczyć osób po 65 roku życia. Urząd Miasta zainteresował się problemem starszych osób, którzy nie zawsze są w stanie samemu wykonać nawet drobne, ale potrzebne naprawy w domu. Często wynika to ze stanu zdrowia, a czasem po prostu z tego, że ktoś może nie znać się na takich zajęciach i woli polegać na kimś, kto wie jak naprawić różne rzeczy. Warto wspomnieć, że w tym mieście funkcjonuje infolinia, nazywana “srebrnym telefonem” pod którą senior może uzyskać informacje na temat wsparcia finansowego, pomocy niepieniężnej, usług opiekuńczych czy projektów społecznych. Pod tą samą infolinią dana osoba będzie mogła się także umówić na usługę świadczoną przez “Złotą rączkę”. Pan, który podjął się tej pracy ma duże doświadczenie dlatego starsze osoby mogą z pewnością liczyć na jego pomoc. Podobne działania mają miejsce również w Kraśniku, oraz wielu innych polskich miastach co uważam za bardzo dobre rozwiązanie. Doskonale wiemy o tym, że spora część starszych osób ma problemy finansowe i nie zawsze stać ich na skorzystanie z profesjonalnej usługi fachowca, która często jest niezbędna aby móc wykonywać codzienne rzeczy. W październiku ubiegłego roku weszły w życie przepisy, na podstawie których można ubiegać się o wypłacanie świadczeń w przypadku osób mających więcej niż 75 lat, którzy pobierają zasiłek pielęgnacyjny oraz emeryci, a nie są zdolni do samodzielnego funkcjonowania. W naszym kraju jest dziewięć milionów seniorów. Przewiduje się, że do 2050 roku będzie ich 13,7 miliona. To pokazuje jak wiele zmian trzeba będzie jeszcze wprowadzić w kwestii pomocy starszym osobom. W 2018 roku 6 tysiącom osób przyznano świadczenia w postaci specjalistycznych usług opiekuńczych, których koszt wynosił 26 milionów złotych. Z kolei jeśli chodzi o usługi opiekuńcze to dotyczyły one 106 tysięcy osób, a kwota przeznaczona na ten cel to 560 milionów złotych. W przypadku osób z zaburzeniami psychicznymi, które dotyczyły 15 tysięcy osób na ich opiekę wydano 119 milionów złotych. Warto jest także zwrócić uwagę na miejsca, w których seniorzy mogą liczyć na stałą opiekę. W tym samym roku funkcjonowało 809 środowiskowych domów samopomocy, posiadających miejsca na trzydzieści tysięcy osób. 791 gminnych ośrodków pomocy społecznej zapewniało miejsce dla 80 tysięcy osób, 29 rodzinnych domów pomocy dla 173 osób, 935 mieszkań chronionych na 3,5 tysiąca miejsc oraz 380 placówek zapewniających opiekę nad osobami niepełnosprawnymi. Eksperci zauważają, że wciąż jest to zbyt mała liczba miejsc, w których seniorzy mogą otrzymać pomoc. Jak się okazuje 20-30 procent gmin w naszym kraju nie realizuje usług opiekuńczych dla starszych osób. Warto jest zaangażować samorządy aby coś zmienić w tej kwestii. Wiele starszych osób często nie zgłasza się do różnych instytucji o pomoc ponieważ albo o tym nie wiedzą, albo nie mają jak się do niej dostać. Często też powodem jest to, że po prostu proszenie o pomoc jest dla nich wstydliwą sytuacją. Jeżeli wiemy, że w naszym bliskim otoczeniu żyje ktoś kto potrzebuje pomocy to warto jest to zgłosić we właściwe miejsce. Dla przykładu może to być Polski Czerwony Krzyż. Istnieją też programy pomocy sąsiedzkiej, które są opłacane przez różne instytucje. Przykładowo osoba taka może pomagać starszej osobie przez około 40 godzin w miesiącu. Dzięki temu może ona wciąż pracować zawodowo. Jak się okazuje chętnych do podjęcia takiej pracy jest całkiem sporo. Jest to dobra informacja ponieważ korzysta na tym każda ze stron. Starsza osoba może poczuć się bezpiecznie ponieważ wie, że co jakiś czas ktoś do niej zajrzy i z nią porozmawia, co jest bardzo ważne, szczególnie w przypadku osób, które mieszkają same i z uwagi na swój stan zdrowia często nie mają możliwości wyjść i mieć kontakt z innymi ludźmi. Taka osoba ma pomagać w podstawowych czynnościach takich jak wychodzenie na spacer, do kościoła czy lekarza. Ważną rolą tych osób jest także zachęcanie starszych osób do zwiększonej aktywności w życiu społecznym oraz z zachęcania do aktywności fizycznej, która w każdym wieku jest bardzo ważna. Chciałabym rozszerzyć temat aktywności fizycznej. W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że aktywność fizyczna starszych osób powinna być dostosowana do ich zdrowia. Osoby, które od długiego czasu nie podejmowały żadnej aktywności fizycznej powinny wykonywać ją stopniowo, początkowo wybierając najłatwiejsze i najmniej obciążające ćwiczenia. Dobrym rozwiązaniem jest to aby na początku ćwiczeń rozpocząć ich wykonywanie chociażby pod kontrolą rehabilitanta, który będzie obserwował ćwiczenia są wykonywane w prawidłowy sposób. W momencie gdy pacjent nauczy się ćwiczyć poprawnie i osoba prowadząca zajęcia będzie miała pewność, że jest ona w stanie samodzielnie je wykonywać, to wtedy może rozpocząć ćwiczyć samodzielnie w domu lub na świeżym powietrzu. Ciekawą inicjatywa, którą da się dostrzec coraz częściej w wielu polskich miejscowościach jest otwieranie siłowni na świeżym powietrzu. W wielu przypadkach są one zlokalizowane w pobliżu bloków, w których mieszka wielu seniorów. Jest to więc wyciągnięcie pomocnej dłoni w ich kierunku i zachęcenie do rozpoczęcia uprawiania aktywności fizycznej. Dobrą informacją jest to, że faktycznie starsze osoby chętnie z nich korzystają. Podkreślenia wymaga fakt, że brak aktywności fizycznej oraz siedzący tryb życia, które dotyczą znacznej części seniorów przyczynia się do osłabienia kości i zwiększonego ryzyka ich złamania, które w ich przypadku mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Aktywność fizyczna wpływa poza zdrowiem fizycznym również na zdrowie psychicznego. Poprawia ponadto pamięć. Seniorzy, którzy są aktywni mają lepsze wyniki w testach psychologicznych, a także szybciej i trafniej odpowiadają na pytania niż osoby, które nie uprawiają sportu regularnie. Istotne jest to, że wysiłek fizyczny przyczynia się do zwiększenia ilości uwalnianych neuroprzekaźników takich jak serotonina, noradrenalina, czy dopamina. Pierwsza z nich poprawia nastrój oraz zapewnia lepsze odbierania informacji przez daną osobę. Dopamina korzystnie wpływa na pamięć oraz ułatwia przyswajanie informacji. Z kolei noradrenalina ma wpływ na zapamiętywanie, koncentrację oraz szybkość przetwarzania informacji. Coraz częściej joga jest polecana seniorom. Dzięki niej możliwe jest lepsze funkcjonowanie stawów, rozciąganie mięśni i ścięgien oraz zrelaksowanie się. Warto zaznaczyć, że w wielu miejscowościach w całym kraju organizowane są spotkania, na których odpowiednio wykwalifikowany personel przedstawia seniorom w jaki sposób można pozytywnie wpłynąć na swoje zdrowie. Mam nadzieję, że na krótkiej przestrzeni czasu sytuacja jeżeli chodzi o starsze osoby w naszym kraju poprawi się. Dobrą informacją jest to, że coraz więcej osób zaczyna interesować się losem starszych osób. Widać to poprzez liczne inicjatywy organizowane przez różne organizacje. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że za kilka lat seniorzy będą stanowili znaczną część naszego społeczeństwa co zawdzięczamy między innymi coraz lepszą opieką, dostępem do nowszych, skuteczniejszych leków oraz terapii, które pozwalają na wyleczenie z licznych chorób lub zredukowania ich objawów.
Starsze osoby wydają znaczną część swojego budżetu na leki, dlatego ułatwienie dostępu do leków z pewnością jest dobrym pomysłem. Należy wspomnieć o tym, że seniorzy są bardzo ważną częścią naszego społeczeństwa i jeśli znajdują się w trudnej sytuacji to warto im pomagać. W wielu miastach na terenie całego kraju powstają ciekawe inicjatywy, których założeniem jest wspomaganie starszych osób w tych trudnych czasach. Z kolei w Radomiu wolontariusze rozwożą do seniorów ciepłe posiłki. Trafiają one do setek osób, które do tej pory korzystały z dziennych stołówek jednak w wyniku, pandemii musiały zostać one zamknięte. Warto również wspomnieć, że osoby, które zdecydowały się pomoc, zajmują się nie tylko dostarczaniem posiłków, ale poświęcają też czas osobom, tak aby nie czuły się one osamotnione. W dzisiejszych czasach osoby, które mieszkają same dodatkowo mają utrudnioną socjalizację, z uwagi na to, że wiele miejsc, w których mogliby się spotykać ze swoimi rówieśnikami zostały zamknięte. W cały projekt zaangażowana jest całkiem spora grupa osób, a dodatkowo mogą one liczyć na pomoc radomskich restauracji, które nieodpłatnie przygotowywują posiłki. Moim zdaniem bardzo ważne jest aby w możliwie największym stopniu ułatwiać życie seniorom, które z wielu przyczyn może być dosyć trudne. Bardzo ciekawe wydarzenia mają miejsce w Białymstoku. 5 lat temu wprowadzono tam kartę aktywnego seniora, z której jak się okazuje korzysta co piąta uprawniona do tego osoba. Mogą oni korzystać ze zniżek w instytucjach kulturalnych, a także obiektach sportowych, gdzie ulga wynosi aż 50 procent. Program ten jest skierowany do osób po 60 roku życia, które mieszkają w stolicy województwa podlaskiego. Należy pamiętać o tym, że jeśli ktoś potrzebuje pomocy to powinien zgłosić się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, która przekazuje informacje do wspomnianej organizacji. W Poznaniu od pewnego czasu funkcjonuje infolinia, na którą seniorzy mogą zadzwonić gdy czują się samotni lub mają obawy co do jakiejś sytuacji. Telefon ten jest czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 12-20. Pod infolinią osoby te mogą poprosić o konkretną pomoc w wykonywaniu podstawowych czynności, które wymagają opuszczenie miejsca zamieszkania. Większość osób ma bardzo dużą potrzebę kontaktu z innymi ludźmi. Dzięki takiej rozmowie mogą poczuć, że są potrzebni i ktoś się o nich troszczy. Według psychiatrów oraz psychologów taka rozmowa może przynieść dużo więcej niż wizyta u specjalisty. Jeżeli jest już możliwość rozmawiania z seniorami to dobrze aby odbywała się ona w komfortowym miejscu. Warto aby w trakcie rozmowy wyłączyć urządzenia, które mogą ją utrudnić czyli na przykład telefon komórkowy, radio czy telewizor. Dobrze aby z seniorem rozmawiać w sposób spokojny i cierpliwy. Należy pozwolić starszej osobie w dowolny sposób formułować zdania. Podczas rozmowy bardzo ważne jest słuchanie tego co starsze osoby mają do powiedzenia. Seniorzy bardzo często chcą porozmawiać, szczególnie ci, którzy nie mają na co dzień kontaktu z innymi osobami. Liczy się więc cierpliwość, a także empatia. Dobrze aby senior w trakcie rozmowy był traktowany jak partner. Nie powinno się używać zdrobnień oraz liczby mnogiej. Moim zdaniem bardzo dobrym pomysłem jest to aby seniorzy w godzinach 10-12 mieli możliwość robienia zakupów bez ryzyka na kontakt z młodszymi osobami, które bardzo często są bezobjawowi i mogą być nosicielami koronawirusa. Wiele starszych osób, które mieszkają w samotności, przeżywają trudny okres związany z tym, że dni są coraz krótsze, a ilość promieni słonecznych jest coraz mniejsza z uwagi na ciągłe zachmurzenia oraz deszcz. Taki stan nazywany jest SAD czyli depresją sezonową. Według statystyk dotyka ona co dziesiątą osobę i zazwyczaj pojawia się w kolejnych latach. Jeżeli utrzymuje się dłużej niż trzy tygodnie to konieczne może być skorzystanie z pomocy specjalisty, a w dzisiejszych czasach możliwe jest skorzystanie z teleporady. Według badań z udziałem seniorów okazuje się, że obecnie sytuacja związana z pandemią jest dla sporym wyzwaniem. Dodatkowo wraz z ciągłym wzrostem cen ich emerytury nie są wystarczające. Dwadzieścia procent badanych uważa, że nie stać go na podstawowe produkty. Dla wielu z nich problemem są relacje społeczne z bliskimi osobami oraz obawa przed utratą przez nich zdrowia. Jakiś czas temu ruszyła bardzo ciekawa inicjatywa, której założeniem było wprowadzenie seniorów w tematykę Internetu. Moim zdaniem jest to bardzo dobry pomysł ponieważ wraz z upływem lat daje on coraz więcej możliwości, które z pewnością okażą się pomocne także seniorom. Po pierwsze w dzisiejszych czasach coraz więcej firm oraz sklepów oferuje możliwość robienia zakupów przez Internet. Wybrane produkty mogą być dostarczone prosto pod drzwi osoby zamawiającej, co więcej wszystko odbywa się bez kontaktu z kurierem, dlatego też ryzyko transmisji wirusa jest zredukowane do minimum. Kolejnym bardzo ciekawym rozwiązaniem do którego może zostać wykorzystany Internet jest możliwość porozumiewania się z najbliższymi osobami poprzez portale społecznościowe. Dzięki nim możliwie jest przesyłanie wiadomości tekstowych,a także przeprowadzanie wideokonferencji, co w dzisiejszych czasach staje się coraz popularniejszą formą komunikacji. Starsze osoby mogą porozmawiać, ze swoimi wnukami, dziećmi, ale także rówieśnikami ponieważ coraz więcej starszych osób swobodniej porusza się w Internecie, a także używa nowych rozwiązań technologicznych. Między seniorami istnieją bardzo ciekawe zależności ponieważ w wielu aspektach są oni w stanie namawiać siebie to podejmowania nowych wyzwań, które z pewnością korzystnie wpływają na ich życie i sprawiają, że staje się ono ciekawsze. Ponadto dzięki przelewom bankowym, które jesteśmy w stanie wykonać z domu nie ma konieczności wychodzenia na pocztę, czy też do oddziałów banku, co w obecnej sytuacji jest bardzo dobrym rozwiązaniem w przypadku starszych osób. Jeżeli chodzi o rząd to utworzono program. którego celem jest niesienie pomocy starszym osobom. Oferowane jest dowożenie produktów, które są niezbędne w codziennym funkcjonowaniu. Bardzo ważne jest to aby seniorzy, którzy nie muszą opuszczać swojego miejsca zamieszkania bez poważniejszego powodu mogli zostać w domu, ponieważ w sklepach czy komunikacji miejskiej ryzyko zakażenia koronawirusa. Wraz z pojawieniem się pandemii w naszym kraju, wiele osób nie mogło uprawiać dyscyplin sportowych, które do tej pory stały się ważnym elementem w życiu. Da się dostrzec, że w dzisiejszych czasach coraz więcej seniorów decyduje się uprawiać sport. Jeszcze przed pandemią dało się zauważyć, że spora część z nich uprawia nordic walking, chodzi na spacery, jeździ na rowery, a także chodzi na siłownię czy basen. Na początku wiosny, gdy wszelkie obiekty sportowe były zamknięte, a poruszanie się w przestrzeni publicznej było ograniczone powstało wiele materiałów wideo, a także filmów instruktażowych, z których mogliśmy się dowiedzieć w jaki sposób można wykonywać różnego rodzaju ćwiczenia fizyczne, pozostając w dobrej formie. Krajowa Izba Fizjoterapeutów we współpracy z resortem zdrowia opracowała również zestaw ćwiczeń skierowany właśnie do seniorów. Bardzo ważne aby ruch towarzyszył starszym osobom każdego dnia, ponieważ istnieje ogromna liczba badań naukowych, które potwierdzają ich skuteczność w poprawie kondycji zdrowotnej. Chodzi także o funkcjonowanie układu immunologicznego, który szczególnie w tym okresie musi pracować jak najlepiej. Materiały zostały udostępniane w taki sposób, aby w jednym znajdowały się instrukcje oraz komentarz dotyczący konkretnego ćwiczenia. Taka forma z pewnością jest dużo bardziej przystępna niż nagromadzenie kilku ćwiczeń w jednym materiale. Musimy pamiętać o tym, że seniorzy często potrzebują więcej czasu aby nauczyć się pewnych czynności, które dla nas na pierwszy rzut oka wydają się proste. Warto wspomnieć, że wszystkie ćwiczenia zostały opracowane przy pomocy fizoterapeutów pracujących zwykle z pacjentami geriatrycznymi, czy mających schorzenia kardiologiczne lub neurologiczne, co może świadczyć o tym, że są one bezpieczne. Oczywiście są pewne wyjątki i seniorzy raczej zdają sobie sprawę z tego, które ćwiczenia są w stanie wykonać, a które z uwagi na liczne schorzenia lub zwyrodnienia mogą sprawić dla nich trudność. Warto jest wspomnieć, że spora część starszych osób nie wykonuje żadnego ruchu. Jest to więc idealny moment aby zdecydowali się oni na zmianę w swoim życiu.
Częstość występowania chorób wzrasta wraz z wiekiem. Doskonale wiemy o tym, że to starsze osoby dużo częściej są narażeni na występowanie stanów, które mogą stanowić zagrożenie zdrowia, a nawet życia. Istotne jest aby przez całe życie dbać o dobrą kondycję, ponieważ będzie to procentowało formą w przyszłych latach. Wiele osób tego nie robi, chociaż widać, że świadomość wśród społeczeństwa ulega poprawie co jest bardzo dobrym prognostykiem na przyszłe lata. Warto jest wspomnieć o tym, że nawet jeśli przez całe życie nie przestrzegano zasad zdrowego żywienia, a także regularnego ruchu to nawet po 70 roku życia wprowadzenie modyfikacji może sprawić, że będzie można zaobserwować korzyści. Da się też zauwazyć, że w dzisiejszych czasach osoby, które są już seniorami cały czas czują się dobrze i mogą wykonywać wiele czynności, które sprawiają im przyjemność i dodatkowo pomagają im utrzymać dobrą formę. Wraz z wiekiem dochodzi do zmian w organizmie. Serce w niewielkim stopniu zwiększa swój rozmiar, a lewa komora ulega powiększeniu. Może ono wolniej wypełniać się krwią. Częściej może dochodzić do zaburzeń rytmu serca, między innymi migotania przedsionków, które mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia udaru. Pozostając przy chorobach serca koniecznie trzeba wspomnieć o jego niewydolności. U osób po 75 roku życia występuje u około 10 procent seniorów. Choroba ta jest najczęstszą przyczyną hospitalizacji w naszym kraju. Jedną z najczęstszych jej przyczyn jest choroba wieńcowa, odpowiedzialna za 50-60 procent niewydolności serca. Innym istotnym czynnikiem jest nadciśnienie tętnicze, które doskonale wiemy, jest bardzo powszechne w polskim społeczeństwie. Aby im zapobiec bardzo ważna jest profilaktyka. Konieczne jest przestrzeganie zdrowej i zbilansowanej diety, a także regularnie uprawiać sport. Nie można zapominać o regularnych wizytach u lekarza, co pozwoli na wczesne wykrycie nieprawidłowości, zwiększając szansę na skuteczną terapię. Wśród innych czynników można wymienić alkoholowe lub toksyczne uszkodzenie serca, a także kardiomiopatie pierwotne na podłożu genetycznym. Nie można również zapomnieć o infekcjach wirusowych, które mogą przyczynić się do zapalenia mięśnia sercowego. Wirusem, o którym należy wspomnieć jest wirus grypy. Co prawda rzadkim powikłaniem infekcji tym wirusem może być niewydolność serca. Warto jest wspomnieć, że jeśli dany pacjent ma już niewydolność serca, to w takim wypadku wszelkie infekcje stanowią dużo większe zagrożenie, które może doprowadzić nawet do śmierci. Osoby te będąc w grupie ryzyka powinno zaszczepić się przeciwko grypie każdego roku. Oczywiście szczepionka nie jest stuprocentowo skutecznym zabezpieczeniem, ale w znacznym stopniu może obniżyć ryzyko groźnych powikłań. W celu rozpoznania niewydolności serca bardzo ważny jest wywiad, który przeprowadza lekarz. Następnie wykonuje się badanie fizykalne i elektrokardiogaficzne. W dalszej kolejności należy przeprowadzić badania biochemiczne i echokardiograficzne. W przypadku badań biochemicznych należy uwzględnić funkcjonowanie innych narządów. Warto i jest wziąć pod uwagę kondycję nerek, wątroby, a także tarczycy, której stan może nasilać niektóre objawy niewydolności serca. Chcąc ustalić czy doszło do przeciążenia układu krążenia kontroluje się stężenie BNP, czyli peptydu natriuretycznego typu B, występującego na wyższym poziomie u osób chorych. Pacjenci bardzo często załamują się słysząc diagnozę, muszą jednak pamiętać, że z tą chorobą da się normalnie żyć, jeśli stosuje się do wszelkich zaleceń, które są bardzo podobne do tych, które stosuje się w przypadku zapobiegania tego schorzenia. Pacjentowi trzeba poświęcić odpowiednią ilość czasu i wytłumaczyć mu co może, a czego nie może robić. Chory oprócz farmakoterapii może liczyć na różne zabiegi kardiologiczne. Wśród nich wymienia się chociażby stenty czy nieoperacyjne zabiegi na zastawkach. Warto jest wspomnieć o objawach, które mogą świadczyć, że doszło do rozwoju niewydolności serca. Najczęściej występują one u pacjentów, które w przeszłości mają epizod zawału serca, choruje na nadciśnienie tętnicze lub ma schorzenie dotyczące zastawek. Wśród najczęstszych objawów wymienia się duszności wysiłkową, oraz konieczność robienia przerw podczas niewielkiego wysiłku, na przykład wchodzenia po schodach. W tym wypadku mówimy o stabilnej niewydolności serca. Jeżeli chodzi o ostrą postać, to objawy mogą występować nawet w warunkach spoczynkowych. Innymi objawami, które mogą dotyczyć osób z niewydolnością serca są obrzęki. Do ich rozwoju dochodzi na skutek tego, że krew nie jest w odpowiedniej ilości pompowana do mózgu, a także nerek. Na skutek wywołanych przez nie mechanizmu dochodzi do retencji wody w organizmie. Początkowo puchną kostki, a dalej łydki, okolice kolan, uda, a w najbardziej zaawansowanych stanach może to obejmować okolica pasa oraz wyżej. Starsze osoby, które również mogą nie złapać tchu mogą cierpieć na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. W ich wypadku wykonywanie podstawowych czynności może stanowić istotny problem. W tym schorzeniu dochodzi do rozwoju przewlekłego zapalenia w płucach, prowadzącego do nieodwracalnego skurczu oskrzeli. Choroba ta najczęściej pojawia się u osób, które przez wiele lat paliły papierosy. Coraz więcej mówi się nie tylko o paleniu czynnym, ale także biernym. Najczęściej chory musiał palić 15-20 lat. Według badań kobiety są bardziej narażone na rozwój tej choroby i występowaniu cięższych objawów. W wyniku tej choroby dochodzi do dostarczenia mniejszej ilości tlenu do innych narządów takich jak tlen, mózg czy mięśnie. To sprawia, że pracują one znacznie gorzej. POChP sprawia, że ryzyko wystąpienia groźnych stanów takich jak udar mózgu czy zawał serca zwiększa się dwu-trzykrotnie. Co ciekawe u osób z tym schorzeniem dwukrotnie częściej dochodzi do rozwoju cukrzycy typu 2. Dodatkowo może dochodzić do osłabienia kości pod postacią osteoporozy. Jak widać, choroba ta wpływa na cały organizm i nie jest ograniczona tylko do układu oddechowego, co sprawia, że jest dużo bardziej niebezpieczna niż wiele osób przypuszcza. Dobrą wiadomością jest to, że możliwe jest poprawienie komfortu życia pacjentów z tym schorzeniem. Dzięki temu pacjenci cierpią na mniejszą ilość zaostrzeń w postaci kaszlu czy duszności. Nie da się ich całkowicie wyeliminować jednak na pewno występują one rzadziej. Tak jak w przypadku wielu przewlekłych chorób konieczne jest wyeliminowanie czynników, które przyczyniły się do ich rozwoju. W tym wypadku konieczne jest zrezygnowanie z palenia papierosów oraz stosowanie leków rozszerzających oskrzela. Włączane one są już do terapii w przypadku rozpoznania łagodnej postaci choroby. Początkowo są to leki, o krótkotrwałym działaniu, stosowane w momencie gdy pacjent odczuwa duszności. W bardziej zaawansowanych stadiach wykorzystuje się leki o dłuższym działaniu, których celem jest stabilizacja umiarkowanej postaci choroby. W ciężkiej postaci wykorzystuje się sterydy wziewne lub połączenie tych leków razem z lekami rozszerzającymi oskrzela, które występują w jednym inhalatorze. Dzięki temu w mniejszym stopniu dochodzi do zapadaniu i kurczeniu oskrzeli w wyniku działania bodźca lub wysiłku. Warto jest wspomnieć o tym, że w przypadku zaostrzeń, niektóre leki wziewne mogą nie przynosić oczekiwanych rezultatów. W takim wypadku stosuje się antybiotykoterapię oraz doustne sterydy. Czasem pacjent wymaga także hospitalizacji. Na każdym etapie choroby bardzo ważne jest przeprowadzenie odpowiedniej rehabilitacji w postaci ćwiczeń oddechowych. Według danych do 2050 roku osoby po 65 roku życia będą stanowiły ponad 32,7 procent społeczeństwa. Wciąż bardzo dużym problemem w naszym kraju jest ilość geriatrów, którzy są w stanie najlepiej opiekować się pacjentami w starszym wieku. Jest ich około 430, a łóżek na oddziałach geriatrycznych jest mniej więcej 900. Geriatria bardzo często podlega oddziałom internistycznym. Bardzo często, bo aż w 40-50 procent osób na tych oddziałach, a także oddziałach ortopedycznych i neurologicznych stanowią osoby w podeszłym wieku. Warto jest wspomnieć, że w ostatnich latach liczba geriatrów wzrasta. Specjaliści ci są bardzo potrzebni ponieważ mają oni najlepszą wiedzę na temat tego jak należy zajmować się pacjentami w starszym wieku.
Przy zwiększającej się liczbie seniorów i bez podjęcia niezwłocznie działań ze strony państwa opieka geriatryczna w naszym kraju nie ma szans na właściwe funkcjonowanie. Objęte kontrolą podmioty lecznicze w większości spełniały niezbędne warunki dla realizacji tej opieki, jednak zmagały się z wieloma problemami, utrudniającymi zapewnienie opieki geriatrycznej na najlepszym poziomie. Związane one były głównie z brakiem kompleksowych rozwiązań służących rozwojowi tej dziedziny. Podstawowym problemem jest małą liczba specjalistów posiadających kwalifikacje w tej dziedzinie. Geriatria to dosyć młoda dziedzina medycyny w Polsce, zajmująca się w sposób całościowy schorzeniami osób starszych. Jej głównym założeniem jest poprawa funkcjonowania osób starszych, w celu podniesienia jakości ich codziennego życia.W czerwcu ubiegłego roku w Polsce pracowało zaledwie 518 aktywnych zawodowo geriatrów. Ponad 80 procent seniorów nie wykupiło w ostatnich miesiącach leków. Wydatki na leki stanowią poważną wyrwę w budżetach prawie 95 procent starszych osób. Sytuację części z nich poprawia program „Leki 75+”, dzięki któremu seniorzy powyżej 75. roku życia część leków otrzymali bezpłatnie. Zgodnie z danymi GUS w Polsce beneficjentów tego programu jest nawet około 3,5 miliona. Z badania wynika ponadto, że seniorzy ograniczając codzienne wydatki w pierwszej kolejności oszczędzają na rachunkach i żywności, ale zaraz potem - właśnie na lekach. 94 procet badanych osób przyznało, że wydatki na leki obciążają ich domowy budżet. Dla utrzymania dobrej kondycji osób w podeszłym wieku niezbędna jest dbałość o kondycję fizyczną. Dwóch na pięciu obywateli naszego kraju w wieku co najmniej 60 lat nie podejmuje żadnej aktywności fizycznej nawet raz w miesiącu. Starsze osoby powinni być aktywni fizycznie, tak długo i w takim stopniu jak tylko jest to możliwe. Seniorzy powinni każdego dnia ćwiczyć co najmniej przez 30 minut. Wysiłek ten powinien być umiarkowany, czyli wiążący się wydatkiem energetycznym na poziomie 3,5-7 kcal/min. W Polsce mamy blisko 10 miliona seniorów, którzy nawet jeśli mają inicjatywę, to często pojawia się trudność w faktycznym podjęciu aktywności fizycznej. Pandemia jeszcze bardziej pogłębiła ten problem. Ciężko im znaleźć dopasowany program w najbliższej okolicy, przeszkodą może być chociażby odległość, a rozwiązania cyfrowe okazują się zbyt trudne do opanowania. Pewne badanie wykazało, że poziom aktywności fizycznej w Polsce spada wraz z wiekiem. I tak w kategorii wiekowej 60 lat i więcej aż 43% osób jest nieaktywnych fizycznie. Dodatkowo respondenci z tej grupy deklarują duży negatywny wpływ pandemii na swoje zdrowie fizyczne. Najczęstsze błędy, jakie popełniają seniorzy w swojej diecie to monotonne jedzenie, niechęć do zmiany kulinarnych nawyków, picie niewystarczającej ilości płynów, zbyt mała ilość warzyw i owoców, a zbyt duża białka, niedojadanie, niepotrzebne wykluczanie z diety różnych produktów. W starszym wieku w mniejszym stopniu odczuwa się pragnienie. Skutkiem tego jest większe ryzyko odwodnienia. Niewystarczające nawodnienie organizmu to jeden z najpoważniejszych błędów żywieniowych. Bez odpowiedniej ilości wody większość procesów życiowych jest po prostu niemożliwych. Zbyt mała ilość płynów sprawia, że u starszych osób często występują zaparcia. Opinie na temat picia mleka przez dorosłych i osoby starsze, są różne. Po jego spożycia wielu z nich cierpi z powodu dolegliwości układu pokarmowego, jednak cenne właściwości mleka sprawiają, że może być ono bardzo korzystne dla seniorów. Mleko zawiera cenne minerały, dzięki którym w prosty sposób można zapobiegać niedoborom, z którymi zmagają się seniorzy na skutek działania leków. Gdy w diecie brakuje wapnia, kości są osłabione i podatne na złamania. Przy jego niedoborze mogą wystąpić również krwotoki. Cenna dla organizmu seniora jest również mikroflora w produktach mlecznych, zwłaszcza jeżeli chodzi o szczepy bakterii Lactobacillus czy Streptococcus.W naszym kraju potrzeby z zakresu opieki długoterminowej zabezpieczane są w ramach systemu ochrony zdrowia pod postacią świadczeń medycznych oraz pomocy społecznej, oferując świadczenia socjalne. Występuje dodatkowo sektor opieki nieformalnej, która jest sprawowana przez najbliższych członków rodziny.W 2019 roku w naszym kraju funkcjonowało blisko 2000 ośrodków opieki długoterminowej. Jeżeli chodzi o oddziały geriatryczne, najwięcej znajdowało się ich w dwóch najbardziej zaludnionych województwach- śląskim i mazowieckim, a najmniej w pomorskim, lubuskim, podlaskim i zachodniopomorskim. Warto zwrócić uwagę, że w województwie warmińsko-mazurskim nie było oddziału geriatrii w żadnej placówce medycznej. Seniorzy w wieku 60+ aktualnie stanowią ponad 25 procent polskiego społeczeństwa. W ciągu kilku kolejnych dekad ten odsetek wzrośnie aż do 40 procent. W systemie niezbędne są zmiany, ponieważ osoby starsze chorują w odmienny sposób. Lekarze muszą być na to w odpowiedni sposób przygotowani i zwracając uwagę między innymi na wielolekowość. Należy zwracać uwagę na to, czy pacjent rzeczywiście na tym skorzysta, ponieważ bardzo często dochodzi przy tym do interakcji i zmiany efektu działania dotychczas stosowanych substancji. Taka sytuacja może nawet nasilić istniejące choroby albo spowodować wystąpienie odmiennych działań niepożądanych. Do ograniczenia problemu wielolekowości wśród osób starszych mają się przyczynić tzw. przeglądy lekowe. To usługa farmaceutyczna, która od kwietnia bieżącego roku jest w fazie pilotażu i jest dostępna w 75 wybranych aptekach na terenie naszego kraju. Przegląd lekowy obejmuje trzy kontakty pacjenta z farmaceutą, podczas których przeprowadza on pogłębiony wywiad, sprawdza sposób przechowywania i terminy ważności zażywanych preparatów, przekazuje informacje o sposobach ich zażywania i sprawdza interakcje pomiędzy przyjmowanymi preparatami farmaceutycznymi, a w razie potrzeby stara się też wyeliminować leki czy suplementy diety, które nie przynoszą dla pacjenta żadnych korzyści. Taki przegląd powinien też się zakończyć opracowaniem indywidualnego planu opieki farmaceutycznej dla danego pacjenta i rozwiązaniem wszystkich wykrytych problemów związanych ze stosowaniem leków. Wywiad przeprowadzany przez pracownika apteki jest innym wywiadem niż ten, który zbiera lekarz. On jest bardziej skupiony na stosowanych lekach, interakcjach i potencjalnych problemach, które należy rozwiązać. Seniorzy są samotni i zamknięci w czterech ścianach, często pozostawieni sami sobie. Choć zdrowie nie pozwala im nawet na minimalną aktywność, a wyjście z domu jest dla nich bardzo trudne, muszą samodzielnie uporać się z wieloma problemami. Seniorzy zapytani o zaburzenie zdrowia psychicznego, z którym spotkali się w swoim życiu, w sferze publicznej, rodzinie lub mediach najczęściej wymieniają depresję (29 procent) i schizofrenię (26 procent). Choć odsetek chorujących jest spory, seniorzy niezbyt często szukają profesjonalnej pomocy. O ile wśród młodszych ludzi korzystanie z pomocy psychologa czy psychiatry jest powszechne, starsze osoby często nie otrzymują odpowiedniego wsparcia. Depresja staje się bardzo poważnym problemem wśród seniorów. Ich sytuację dodatkowo pogorszyła pandemia. W dyskusji publicznej na temat depresji często zapomina się o starszych osobach. Tymczasem to grupa, w której ryzyko zaburzeń psychicznych jest na wysokim poziomie. Seniorzy są samotni i zamknięci w czterech ścianach, często pozostawieni sami sobie. Choć zdrowie nie pozwala im nawet na minimalną aktywność, a wyjście z domu jest dla nich bardzo trudne, muszą samodzielnie zmagać się z wieloma problemami. Aż 6 na 10 Polaków uważa, że o zdrowiu psychicznym osób w wieku powyżej 60 lat nadal mówi się za mało. Polacy dostrzegają potrzebę społecznej dyskusji na ten temat. W okresie pandemii seniorzy zaczęli wpadać w coraz większe problemy finansowe, pomimo tego, że znaczna część społeczeństwa oddłużała się w tym czasie, oszczędzając na zakupach, wyjściu do restauracji. Aktualnie starsze osoby są zadłużone na 10 miliardów złotych. Zwykle są to kredyty na bieżące potrzeby, zwłaszcza na leki, dopiero w dalszych przyczynach wskazują na pomaganie dzieciom i wnukom.