24 listopada prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o podstawowej opiece zdrowotnej. Zgodnie z ustawą, lekarz, pielęgniarka i położna będą tworzyli zespół, który ma zapewnić koordynację opieki nad pacjentem w całym systemie ochrony zdrowia. O podpisaniu ustawy Kancelaria Prezydenta poinformowała w poniedziałek (27 listopada).
Celem ustawy jest zapewnienie kompleksowości i wysokiej jakości podstawowej opieki zdrowotnej oraz stworzenie warunków umożliwiających finansowe motywowanie świadczeniodawców do podnoszenia poziomu jakości udzielanych świadczeń poprzez rozwój zawodowy i współpracę zespołu. Wdrożenie rozwiązań ustawy ma zwiększyć rolę profilaktyki, edukacji zdrowotnej i personelu medycznego POZ oraz pozwolić na realizację kompleksowej i holistycznej podstawowej opieki zdrowotnej, ukierunkowanej na pacjenta i społeczność lokalną.
Ustawa umożliwia świadczeniobiorcy wybór lekarza, pielęgniarki lub położnej:
1) u tego samego świadczeniodawcy,
2) u różnych świadczeniodawców, tj. nietworzących zespołu POZ (do dnia 31 grudnia 2024 r.),
3) będących świadczeniodawcami, tworzącymi zespół POZ.
W celu zintegrowania opieki nad pacjentem, docelowo każdy pacjent będzie objęty opieką zespołu POZ, w skład którego wchodzą lekarz, pielęgniarka i położna. Pracę zespołu będzie koordynował lekarz POZ, który będzie rozstrzygał o sposobie planowania i realizacji postępowania diagnostyczno-leczniczego u świadczeniobiorcy. Lekarz POZ będzie odpowiedzialny za planowanie i realizowanie opieki lekarskiej nad świadczeniobiorcą w zakresie działań mających na celu zachowanie zdrowia, profilaktykę chorób, rozpoznawanie i leczenie chorób oraz rehabilitację świadczeniobiorcy. Pielęgniarka POZ będzie planować i realizować opiekę pielęgniarską nad świadczeniobiorcą i jego rodziną w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki chorób, świadczeń pielęgnacyjnych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych. W tym zakresie położna POZ realizować będzie pielęgnacyjną opiekę położniczo-neonatologiczno-ginekologiczną. W ramach posiadanych kompetencji, lekarz, pielęgniarka i położna, wybrani przez świadczeniobiorcę, wydawać będą skierowania na realizację zabiegów i procedur medycznych.
Lekarz POZ
Docelowo lekarzem POZ będzie lekarz mający tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny rodzinnej, odbywający szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie medycyny rodzinnej, posiadający specjalizację II stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej. Jednocześnie, z uwagi na niedobór kadry lekarskiej posiadającej specjalizację w dziedzinie medycyny rodzinnej przyjęto, że lekarzem POZ może być również lekarz mający specjalizację I stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej, posiadający specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych, udzielający świadczeń zdrowotnych w POZ przed 31 grudnia 2024 roku. W POZ będą także mogli pracować pediatrzy.
Pielęgniarka POZ
Docelowo pielęgniarką POZ będzie pielęgniarka, która posiada tytuł specjalisty lub odbywa szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego, ukończyła lub odbywa kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego, ma tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa. Jednocześnie, z powodu niedoboru kadry pielęgniarskiej posiadającej specjalizację w wymienionych dziedzinach pielęgniarstwa, przyjęto, że pielęgniarką POZ będzie również pielęgniarka udzielająca przed 31 grudnia 2024 roku świadczeń zdrowotnych w POZ, która posiada tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa: pediatrycznego, środowiskowego, środowiskowo-rodzinnego, przewlekle chorych i niepełnosprawnych, opieki długoterminowej, w ochronie zdrowia pracujących, środowiska nauczania i wychowania, zachowawczego, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, ukończyła kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa: pediatrycznego, środowiskowego, środowiskowo-rodzinnego, przewlekle chorych i niepełnosprawnych, opieki długoterminowej, w ochronie zdrowia pracujących, środowiska nauczania i wychowania, zachowawczego, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, odbywa szkolenie specjalizacyjne lub kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa: pediatrycznego, opieki długoterminowej, środowiska nauczania i wychowania, zachowawczego, promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej.
Położna POZ
Dla położnej POZ określono docelowe kwalifikacje, tj.: posiadanie tytułu specjalisty lub odbywanie szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego lub ukończenie lub odbywanie kursu kwalifikacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa rodzinnego albo posiadanie tytułu zawodowego magistra położnictwa. Jednocześnie, z uwagi na niedobór kadry posiadającej specjalizację w wymienionych dziedzinach pielęgniarstwa przyjęto, że położną POZ jest również położna udzielająca przed 31 grudnia 2024 r. świadczeń zdrowotnych w podstawowej opieki zdrowotnej, która posiada tytuł specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa: środowiskowego, środowisko-rodzinnego oraz promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, ukończyła kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa: środowiskowego, środowisko-rodzinnego oraz promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej.
Większość przepisów ustawy wejdzie w życie 1 grudnia.
Komentarze
[ z 2]
Mam nadzieję, że współpraca pomiędzy lekarzami, pielęgniarkami i położnymi nie będzie istniała jedynie w teorii. Takie skoordynowane działania zwykle zabierają więcej czasu i wymagają zaangażowania, więc myślę, że niełatwo będzie zmienić podejście do pacjenta. Według mnie istotną zmianą byłoby chociażby kontrolowanie stanu zdrowia pacjenta przy pomocy dokumentacji medycznej sporządzonej przez poszczególnych członków zespołu. Często zdarza się, że z powodu braku wglądu do dokumentacji pojawiają się sprzeczności w zaleceniach. Chociażby taka zmiana byłaby już pokaźnym sukcesem.
Myślę, że gdy tylko istnieje taka możliwość lekarze powinni współpracować z pielęgniarkami, położonymi, diagnostami, dietetykami i wieloma innymi specjalistami. Taka sytuacja byłaby idealna. Nam do tego daleko. Z artykułu można wywnioskować, że w wyniku zmiany istnieje więcej wymagań niż personelu medycznego. Członkowie zespołu powinni spełniać określone warunki, ale kto będzie się tym przejmować w obliczu ogólnego braku lekarzy, pielęgniarek i położnych. Specjaliści powinni współpracować, ale jak to będzie wyglądało w praktyce? Czas pokaże.