Nowe narzędzie oparte na sztucznej inteligencji może pomóc lekarzom przewidywać długoterminową utratę wagi u otyłych pacjentów, zanim jeszcze trafią oni na stół operacyjny.

Czasami dieta i ćwiczenia nie przynoszą efektu, a osoba z nadwagą mierzy się z poważnymi, czasami nawet zagrażającymi życiu problemami zdrowotnymi związanymi z otyłością. W takich przypadkach skutecznym rozwiązaniem może być chirurgia bariatryczna, jednak nie gwarantuje ona trwałej utraty wagi. W jaki sposób lekarz może więc ocenić szanse na utrzymanie niższej wagi w przyszłości? Przetestowane w różnych krajach narzędzie SI opracowane w ramach finansowanego przez UE projektu SOPHIA może pomóc klinicystom przewidywać długoterminową utratę masy ciała przed przeprowadzeniem zabiegu bariatrycznego.

Zdaniem profesora Carela le Roux z University College Dublin w Irlandii, pełniącego rolę koordynatora projektu SOPHIA, utrata masy ciała po operacji zwykle znacząco się różni u poszczególnych pacjentów, co utrudnia jej przewidywanie. „Korzystając ze sztucznej inteligencji, opracowaliśmy nowe narzędzie do prognozowania utraty wagi przed operacją, stworzone na podstawie danych z ośmiu gmin w Europie, Ameryce i Azji”, tłumaczy w komunikacie prasowym na łamach „Irish Medical Times”. Jak czytamy w badaniu opublikowanym w „The Lancet Digital Health”, nowy model oparty na uczeniu maszynowym pozwala lekarzom dokładnie przewidzieć utratę wagi w ciągu 5 lat po trzech powszechnie wykonywanych rodzajach operacji bariatrycznych: by-passie żołądka metodą Roux-en-Y, rękawowej resekcji żołądka oraz założeniu opaski żołądkowej.

Narzędzie SI szacuje oczekiwany trend masy ciała danej osoby w okresie do 5 lat po operacji bariatrycznej, w oparciu o siedem prostych zmiennych: wiek, wagę, wzrost, historię palenia tytoniu, status cukrzycy typu 2, czas trwania cukrzycy typu 2 oraz rodzaj rozważanej operacji bariatrycznej. Parametry te są łatwo dostępne i nie wymagają interpretacji ani testów laboratoryjnych.

Bardziej świadoma decyzja

„Narzędzie pozwoli pacjentom podjąć znacznie bardziej świadomą decyzję dotyczącą wyboru zabiegu chirurgicznego”, stwierdza w komunikacie prasowym główny autor badania, prof. François Pattou z Université de Lille we Francji. „Właśnie dlatego opracowaliśmy i przetestowaliśmy to łatwe w użyciu narzędzie pozwalające na przewidywanie pięcioletniej utraty wagi po najczęściej wykonywanych operacjach bariatrycznych”.

W międzynarodowym badaniu naukowcy wykorzystali dane pacjentów w wieku 18 lat lub starszych, którzy po raz pierwszy zostali zakwalifikowani do operacji bariatrycznej. Analiza objęła ponad 10 000 pacjentów, z których 75% stanowiły kobiety. Z badania wykluczono pacjentów, którzy byli wcześniej poddawani operacji bariatrycznej i w przypadku których występowały duże opóźnienia między zaplanowanymi a faktycznymi wizytami.

„Ten przystępny i łatwy w interpretacji model jest pierwszym, który umożliwia przedoperacyjne przewidywanie trajektorii masy ciała w perspektywie do 5 lat po zabiegu, dla trzech z najczęstszych rodzajów operacji naraz”, tłumaczą autorzy badania w artykule. „Nasze badanie wskazuje również na wpływ czasu trwania cukrzycy i palenia tytoniu, które nie były wcześniej uwzględniane w modelach przewidywania skutków operacji odchudzających”.

Projekt SOPHIA (Stratification of Obesity Phenotypes to Optimize Future Therapy) jest wspierany przez Inicjatywę w zakresie Leków Innowacyjnych (Innovative Medicines Initiative), realizowaną w ramach współpracy pomiędzy UE a europejskim przemysłem farmaceutycznym. Prace w ramach projektu dobiegną końca w maju 2025 roku.

Więcej informacji: strona projektu SOPHIA

© Unia Europejska, [2023] | źródło: CORDIS