Mikrobiota jelitowa ma kluczowe znaczenie dla naszego ogólnego stanu zdrowia, jednak stworzenie zaawansowanych terapii probiotycznych nie jest łatwym zadaniem. W ramach nowego projektu opracowano i przeskalowano nowatorskie technologie mające na celu skuteczniejsze dostarczanie „dobrych bakterii” do jelit, co otwiera drogę do tworzenia skrojonych na miarę terapii mikrobiomu.

Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że zdrowie i skład mikrobiomu naszego jelita ma fundamentalne znaczenie dla naszego zdrowia psychicznego i fizycznego. Problemy z jelitami (i ich mikrobiomem) powiązano z szeregiem chorób, w tym cukrzycą, otyłością i rakiem.

Probiotyki – żywe bakterie i drożdże o korzystnym działaniu – oferują potencjał terapeutyczny, jednak wiele obecnych opcji wykorzystuje ograniczony zestaw bakterii, a po zaszczepieniu w jelicie ludzkim nie udaje się im go skolonizować.

„Istniejące probiotyki obejmują jedynie niewielki ułamek ogólnej różnorodności mikrobiomu”, wyjaśnia Moran Kopel, kierownik działu rozwoju produktów w firmie Mybiotics Pharma, która była gospodarzem finansowanego ze środków UE projektu MBSelect.

„Wiele tradycyjnych probiotyków wykorzystuje szczepy bakterii, które są łatwiejsze w hodowli, ale niekoniecznie współewoluowały z ludzkim gospodarzem i dlatego ich korzyści dla zdrowia są ograniczone”, dodaje.

Firmy i naukowcy zajmujący się badaniem mikrobiomu pracują obecnie nad stworzeniem probiotyków nowej generacji (ang. Next Generation Probiotics, NGP). Są one oparte na unikalnych szczepach wyizolowanych z ludzkiego jelita i oferują odejście od uniwersalnych rozwiązań na rzecz bardziej spersonalizowanych probiotyków.

Jednak produkcja NGP stanowi wyzwanie, a surowe przepisy bezpieczeństwa wciąż ograniczają zbiór zatwierdzonych bakterii.

W ramach projektu MBSelect przeprowadzono próby z wykorzystaniem dwóch opatentowanych przez firmę MyBiotics technologii, mających na celu poprawę wzrostu i wprowadzania do organizmu probiotyków nowej generacji, a także badanie wpływu różnych prebiotyków na próbki ludzkiego mikrobiomu jelitowego.

„Innowacja MBSelect pozwala, po raz pierwszy w historii, na tworzenie «spersonalizowanych» i precyzyjnych synbiotyków – połączeń bakterii i materiałów prebiotycznych, takich jak błonnik – w celu wzmocnienia komensalnych NGP”, mówi Kopel.

Fermentacja i ulepszone badania przesiewowe

Zespół projektu MBSelect wykorzystał innowacyjny proces fermentacji, który zwiększa efektywność wzrostu, dostarczania i kolonizacji docelowych typów bakterii w jelitach. Naukowcy zaprojektowali specyficzne produkty probiotyczne w oparciu o grupy wiekowe użytkowników – dzieci, dorosłych i osób starszych – ponieważ skład mikrobiomu i potrzeby zdrowotne zmieniają się na przestrzeni czasu.

Korzystając ze swojego systemu przesiewowego, zespół wyhodował w laboratorium także próbki ludzkiego mikrobiomu i uzupełnił je różnymi prebiotykami. Wpływ każdego prebiotyku na dynamikę bakterii śledzono i analizowano przy użyciu unikalnych narzędzi opartych na sztucznej inteligencji i uczeniu maszynowym.

„Proces ten odizolował populację mikrobiomu od środowiska i pozwolił nam zrozumieć rzeczywistą dynamikę w tym złożonym ekosystemie”, wyjaśnia Kopel.

Tworzenie spersonalizowanych terapii mikrobiomu

Firma MyBiotics współpracuje obecnie z kilkoma globalnymi partnerami biznesowymi w celu komercjalizacji swojej pierwszej gamy produktów i w dalszym ciągu rozwija swoją technologię.

W rezultacie terapie synbiotykami mogłyby być bardziej precyzyjne, skierowane do grup w zależności od ich lokalizacji geograficznej, diety i szeregu innych czynników, które przyczyniają się do unikalnego składu mikrobiomu danej osoby.

„Nasze rozwiązanie ma na celu odejście od ukierunkowania na zbiorcze populacje i stopniowe skupienie się w przyszłości bardziej na ściśle określonych i podzielonych grupach”, mówi Kopel.

© Unia Europejska, [2022] | źródło: CORDIS