Do takich wniosków doszli naukowcy z University of California, którzy w swoich badaniach zaobserwowali, że dzieci cierpiące na ADHD osiągają lepsze wyniki na testach, gdy pozwala się im do woli wiercić.
Autorzy badania nie znają jeszcze dokładnych powodów takich zachowań, ale zauważyli, że wiercenie się pomagało dzieciom w skupieniu uwagi.
Zaobserwowano również, że wyniki uzyskane przez dzieci na teście rosły proporcjonalnie do intensywności ich wiercenia.
Wyniki przeprowadzonych obserwacji nie są ostateczne. Potrzeba dalszych badań na większej grupie dzieci.
Więcej: medexpress.pl
Komentarze
[ z 3]
Mamy przynajmniej dowód na to, że wychowywanie dzieci twardą ręką i zabranianie im wykonywania, czy raczej realizacji niektórych aktywności pomimo braku logicznego uzasadnienia takich nakazów, poza wyłącznie społecznymi kwestiami jest całkowicie bezzasadne i może wiązać się z jeszcze większymi komplikacjami i dalszym utrudnianiem maluchom funkcjonowania, niż miałoby to miejsce, gdyby w procesie wychowywania pozostawić maluchom sporą dozę swobody i pozwolić na samodzielne decydowanie o tym, co akurat mają ochotę lub potrzebę robić, czy wykonywać ze swoim ciałem. Rozumiem, że zabrania się dzieciom z nadpobudliwością podejmowania takich aktywności, które mogłyby zaburzać funkcjonowanie społeczeństwa lub przynajmniej w dużej mierze je utrudniać. Ale nie widzę powodu, aby ograniczać u dzieci aktywność ruchową w postaci wiercenia się w sytuacjach publicznych, kiedy nie dzieje się przy tym nikomu żadna krzywda, a jedynie przez niektórych takie zachowanie może zostać odebrane jako dziwne lub nietypowe. Należałoby dokładniej przyjrzeć się temu problemowi, bo być może istniała by możliwość rozładowania napięcia nagromadzonego w tych dzieciach podczas przedłużającego się przebywania w pozycji siedzącej podczas skupiania się na teście i gdyby na przykład robić częstsze przerwy podczas których dzieci mogły by się wybiegać, zmęczyć i rozładować napięcie, to kolejne kilkadziesiąt minut testu przebiegałoby bez niepotrzebnego niepokoju z ich strony i z jeszcze lepszymi wynikami? Biorąc pod uwagę skalę problemu jaką zaczyna osiągać problem adhd wśród dzieci i młodzieży, dobrze by było skupić się na poszukiwaniu skutecznych sposobów i rozwiązań leczenia lub łagodzenia dolegliwości, aby ułatwić codzienne funkcjonowanie tym dzieciom jak i ich rodzinom.
To bardzo ciekawe odkrycie. Tak jak wspomniała użytkowniczka powyżej bardzo często zdarza się, że rodzice niecierpliwią się gdy ich dziecko wykazuje nadmierną ruchomość. Być może dzięki temu jest ono lepiej skupić się na wykonywanej czynności, co zapewne pomaga mu w wielu sytuacjach. ADHD to zaburzenie neurorozwojowe, którego etiologia nie do końca została rozwiązana. Efektem tego są kolejne wyniki badań, takie jak te przedstawione w artykule. Cały czas stara się pogłębić wiedzę na temat tego schorzenia, które jest jednym z najczęściej diagnozowanych zaburzeń psychiatrycznych wśród dzieci i młodzieży. Okazuje się, że może dotykać nawet 5 procent populacji. ADHD jest trzykrotnie częściej diagnozowane u chłopców niż u dziewczynek, którzy często zachowują się nieco odmiennie w stosunku do swoich rówieśników. Pojawiać się może agresja czy nadpobudliwość ruchowa. Jak się okazuje ADHD u dziewczynek może objawiać się nieco inaczej. W dorosłym życiu częstość występowania u kobiet i mężczyzn jest zbliżona do połowy co może świadczyć o tym, że schorzenie to nie zostało rozpoznane we wczesnym wieku w przypadku dziewczynek. W ich przypadku ADHD mogą sugerować nieco inne zachowania niż u chłopców co może być powodem tego, że nie są one wysyłane na dalsze badania do specjalistów. Wśród tych objawów, które nie są zbyt charakterystyczne zalicza się m.in. dłuższe odrabianie pracy domowej niż w rzeczywistości by to trwało, osiągane cele są nieadekwatne do czasu, który był na nie poświęcony, problemy z kojarzeniem gdzie pozostawiło się ważne rzeczy (klucze, portfel), ma trudności z wykonywaniem złożonych poleceń, na przerwach raczej nie wykazuje nadmiernej aktywności, a dopiero w czasie trwania lekcji zaczyna rozmawiać, podejmuje wiele czynności oraz zakłada sobie wiele celów, których zwykle nie realizuje do końca. Wydawać by się mogło, że są to cechy dosyć powszechne, które często występują wśród dzieci. Wydaje mi się jednak, że jeżeli takie dane są wiadome, to warto aby zarówno rodzice oraz nauczyciele mieli o nich pojęcie, ponieważ pozwoli to na wcześniejsze skierowanie dziecka do specjalisty i wcześniejsze rozpoczęcie terapii, która może okazać się skuteczniejsza. Miejmy nadzieję, że kwestią czasu jest poznanie jeszcze wielu innych ważnych informacji odnośnie ADHD, które pozwolą na poznanie prawdziwej przyczyny rozwoju tego schorzenia. Naukowcy, którzy cały czas przeprowadzają badania z nim związane zasługują na słowa uznania, ponieważ dzięki takim odkryciom życie tych ludzi może stawać się dużo prostsze.
Diagnozując zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi na I etapie kształcenia (dzieci w młodszym wieku szkolnym), na podstawie wywiadów z rodzicami okazuje się, że już wcześniej, w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym dzieci wykazywały pewne typowe grupy zachowań. Były drażliwe, miały mniejsze zapotrzebowanie na sen, odnotowywano zaburzenia łaknienia oraz nadruchliwość w czasie nauki chodzenia. W wieku przedszkolnym obserwowano niektóre typowe cechy nadruchliwości i impulsywności. Drobne niepowodzenia wywoływały niepohamowane wybuchy złości, proste czynności, typu ubieranie się, jedzenie, mycie itp., zabierały kilkakrotnie więcej czasu, niż innym dzieciom. Inne też były zabawy podejmowane przez dzieci. Przeważał w nich zazwyczaj element ruchowy. Dzieci często działały w sposób niebezpieczny lub ryzykowny, w związku z czym doświadczały wielu urazów. Gonitwy, zawody, mocowanie się – to ich ulubiona aktywność. U dzieci w wieku przedszkolnym nie istnieje możliwość postawienia jednoznacznej diagnozy o występowaniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Jest to związane z niemożnością oceny zaburzeń uwagi lub z trudnością w interpretacji zachowań dzieci, które z racji dominującej formy aktywności, jaką jest zabawa – nie muszą koncentrować się na zadaniach i poleceniach nauczyciela lub rodzica. Staje się to możliwe dopiero w szkole, w momencie, gdy wymagane jest skupienie uwagi na realizowanych treściach programowych i uczeniu się umiejętności szkolnych. Stwierdzenie deficytów uwagi warunkuje ostateczną diagnozę ADHD. W okresie szkolnym typowymi dla zespołu hiperkinetycznego są trudności z podporządkowaniem się zasadom obowiązującym w szkole. Dzieci zazwyczaj wyrażają swoje emocje szybciej i z większą intensywnością, niż jest to społecznie akceptowane; łatwo je rozzłościć i sprowokować – bywają wówczas agresywne; źle układają się ich stosunki z rówieśnikami, spędzają z nimi dużo mniej czasu, niż inne dzieci, mają niewielu kolegów i przyjaciół. W szkole uważane są za „gorsze”, nieposłuszne i niegrzeczne. Ich zachowanie często traktowane jest zarówno przez rówieśników, jak i przez nauczycieli jako drażniące i prowokujące. Uzyskują dużo niższe oceny, niż ich rówieśnicy o takich samych możliwościach, w związku z czym, częściej powtarzają klasę lub bywają zagrożone usunięciem ze szkoły. W okresie dojrzewania zachowania typowe dla zespołu hiperkinetycznego nakładają się na kilkuletnie oddziaływania socjalizacyjne i wychowawcze szkoły i środowiska, w związku z czym, w odniesieniu do niektórych (ok. 30%) przypadków dzieci – można mówić o „wyrastaniu” z ADHD. U pozostałej grupy, problemy okresu dorastania i problemy związane z jednostką chorobową potęgują niepożądane przejawy zachowań. Typowe dla okresu dojrzewania są zachowania opozycyjno-buntownicze, postawa negatywistyczna do otaczającej rzeczywistości, wrogość, nadmierny temperament, zdecydowany bunt wobec autorytetów. U niektórych obserwuje się zaburzenia emocji – zbiór zaburzeń psychicznych, w których dominującym problemem jest przeżywanie nieadekwatnych do sytuacji zewnętrznej emocji, jak np. nadmierny smutek, niepokój, euforia. Odnotowuje się także zaburzenia lękowe. Lęk i strach występują wówczas z takim natężeniem, że przeszkadzają w normalnym funkcjonowaniu. Typowe są także zaburzenia zachowania – powtarzający się i trwały wzorzec zachowania, w którym dochodzi do pogwałcenia podstawowych praw innych ludzi oraz właściwych dla danego wieku norm społecznych i reguł. Często mowa jest o osobowości antyspołecznej (po 18 roku życia). Izolacja od rówieśników może prowadzić do rozwoju depresji i uzależnień. Do wymienionych zachowań dodać należy pojawiające się mimowolne ruchy lub wydawane dźwięki (tiki). Wiele dzieci nadpobudliwych uważa w tym okresie, że świat wobec nich jest wrogi, a oni sami są pokrzywdzeni przez los. Posiadają niską samoocenę, a problemy szkolne, społeczne i emocjonalne, w wielu przypadkach utrwalają się, mimo tego, iż w miarę dorastania nadpobudliwość wygasa. Prezentując typowe objawy ADHD nie sposób nie wspomnieć o dodatkowych współistniejących problemach. Do najczęściej występujących w młodszym wieku szkolnym i okresie dorastania należą specyficzne trudności w uczeniu się. U wielu dzieci stwierdza się dysleksję, dysgrafię, dysortografię, czy dyskalkulię. Chłopcy znaczniej częściej „wyrastają” z ADHD, niż dziewczynki, jednak aż około 50 % dzieci z ADHD wykazuje jego niektóre objawy w wieku dorosłym. Dominującym jest tu zaburzenie uwagi. Dorośli z nadpobudliwością mogą być postrzegani jako trudni we współżyciu partnerzy, niesumienni pracownicy, zaczynający działania lecz ich niekończący, niespełniający oczekiwań pracodawcy, mimo posiadanych kwalifikacji i umiejętności. Celem terapii jest zmniejszenie objawów nadpobudliwości, zmniejszenie objawów zaburzeń współistniejących oraz zmniejszenie ryzyka późniejszych powikłań. Podstawowe znaczenie ma edukacja rodziny, jego otoczenia i samego dziecka na temat natury nadpobudliwości psychoruchowej, wzmocnienie strategii radzenia sobie z problemami związanymi z ADHD. Często konieczna jest zmiana niewłaściwych postaw otoczenia (środowiska rodzinnego i szkoły). Niezbędne jest dostosowanie otoczenia oraz metod dydaktycznych i wychowawczych do specyficznych potrzeb dziecka. W związku z powyższym, wyznaczyć można niektóre warunki skuteczności oddziaływań terapeutycznych: − psychoedukacja na temat objawów ADHD, etiologii, przebiegu, rokowania i leczenia tego zespołu, w celu zdjęcia z rodziców i dziecka poczucia winy; − nauka specyficznych strategii radzenia sobie z objawami ADHD (w przypadku samego dziecka, jak i jego rodziców i nauczycieli); − praca z dzieckiem oparta na pozytywnych wzmocnieniach, zwiększająca motywację oraz przyczyniająca się do podniesienia samooceny; − system zasad i w przypadku ich nieprzestrzegania – konsekwencji. Leczenie dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami uwagi rozpoczyna się zazwyczaj od lekarza pierwszego kontaktu, który daje pacjentowi skierowanie do psychiatry dziecięcego. Medyczna interwencja (w skrajnych przypadkach niezbędne jest leczenie farmakologiczne) polega na przepisaniu preparatów regulujących wydzielanie tych substancji w mózgu, których aktywność jest u pacjentów z ADHD obniżona. Leki działają tylko wówczas, gdy są podawane. Odstawienie leczenia farmakologicznego powoduje, że objawy ADHD występują w takim samym nasileniu, w jakim wystę- powałyby bez wcześniejszego leczenia. Nie jest wskazane ograniczanie się do samej farmakoterapii, ponieważ leki nie są w stanie zmienić wszystkich aspektów funkcjonowania dziecka z ADHD. Leki łagodzą objawy, jednak nie usuwają przyczyn nadpobudliwości. Mogą natomiast zapobiec wystąpieniu wielu niepożądanych następstw. Mogą pomóc dziecku nadrobić zaległości w nauce i poprawić relacje z otoczeniem; zapobiec uleganiu kontuzjom i wypadkom; znieść niechęć do szkoły, czy też zlikwidować niską samoocenę itp. W terapii ADHD należy pamiętać, że jest to leczenie multimodalne, zwykle wieloletnie, dlatego też w zespole terapeutycznym oprócz lekarza psychiatry powinien znaleźć się psycholog i pedagog. Taki zespół powinien mieć możliwość stałego kontaktu z rodzicami dziecka i szkołą. W 2004 roku Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne oraz Europejskie Towarzystwo Psychiatrii Dzieci i Młodzieży określiły zakres leczenia ADHD. Powinno ono obejmować kilka metod terapeutycznych, w tym oddziaływania psychospołeczne, psychoterapię i farmakoterapię. W Polsce nie ma ustalonych standardów leczenia ADHD, jednak funkcjonują odpowiednie programy terapeutyczne, które umożliwiają podjęcie odpowiednich działań. W pracy terapeutycznej wskazane jest uwzględnienie kilku wymiarów: 1. Uporządkowanie świata dziecka, pozbawienie najbliższego otoczenia chaosu, wyznaczenie planu codziennego funkcjonowania. 2. Dostosowanie wymagań do potrzeb i możliwości dziecka. 3. Indywidualna terapia dziecka (w tym farmakologia) i psychoterapia rodziny . Dziecku z ADHD należy stworzyć warunki do optymalnego funkcjonowania w szkole i w domu. W tych dwóch środowiskach dziecko spędza najwięcej czasu, w związku z tym, to na nauczycielach i rodzicach spoczywa najtrudniejsze zadanie. Tym samym, praca z dzieckiem z ADHD jest dla nich wielkim wyzwaniem. Najważniejszym warunkiem skuteczności podjętej pracy z dzieckiem tzw. „trudnym” jest jego akceptacja i przyjęcie odmienności jego zachowania jako faktu, a nie tylko jako uciążliwości i ustawicznej walki. Duża aktywność ruchowa, nie połączona z wykonywaniem żadnego konkretnego i sensownego zadania, żywiołowość, chaotyczność i pośpiech w działaniu, niemożność pozostania w bezruchu nawet przez krótki czas sprawiają, że dzieci z ADHD zwracają na siebie uwagę rodziców i nauczycieli . Aby radzić sobie z nadruchliwością dziecka, wskazane jest: takie kierowanie jego energią, aby jak najmniej przeszkadzało otoczeniu; angażowanie w czynności domowe lub szkolne, w których będzie mogło spożytkować nadmierną ruchliwość; zaplanowanie krótkich przerwy w czasie wykonywania nudnych prac na wyładowanie zgromadzonej energii. Według H. Nartowskiej dziecko nadpobudliwe psychoruchowo powinno mieć zapewnioną atmosferę spokoju i akceptacji; osoba dorosła w kontakcie z dzieckiem powinna kontrolować swoje emocje (nie powinna reagować wybuchowo i gwałtownie). Należy odnosić się do dziecka z wyrozumiałością i cierpliwością, należy mu zapewnić poczucie bezpieczeństwa, dać do zrozumienia, że jest kochane, ale równocześnie być wobec niego konsekwentnym i wymagającym. Wymagania powinny być jasne i klarowne, dostosowane do jego możliwości. Powinien być ustalony i uporządkowany rozkład dnia, należy też zapewnić dziecku własny teren działania (w domu i szkole), tzn. wyznaczyć miejsce pracy i wypoczynku. Niezmiernie trudna w terapii dziecka z ADHD jest praca nad ograniczeniem jego impulsywności. Brak kontroli zachowań, a co za tym idzie brak przewidywania następstw, stwarza często niebezpieczne sytuacje. Impulsywność i nadpobudliwość w sferze emocjonalnej doprowadza często do konfliktów z rówieśnikami. Labilność nastrojów powoduje małą odporność na sytuacje trudne, więc reakcjami dominującymi są wówczas kłótliwość i agresja, co nie jest tolerowane przez otoczenie. Nieadekwatne reakcje do działającego bodźca, gwałtowność i wybuchowość niekiedy noszą symptomy zaburzeń nerwicowych. Aby pomóc dziecku poradzić sobie z jego impulsywnością, niezbędne jest: ustawiczne przypominanie i omawianie reguł zachowania; przewidywanie ze strony rodziców i nauczycieli zachowań impulsywnych dziecka; omawianie skutków niewłaściwego postępowania; dopuszczenie do sytuacji, w której dziecko odczuje konsekwencje swojego niepoprawnego zachowania; ustalanie systemu sygnałów ułatwiających komunikację; omawianie zdarzeń pod kątem przyczyn i skutków; ustalenie systemu nagród w przypadku zachowań pożądanych; konsekwentne przestrzeganie reguł, itp. Skuteczne jest stosowanie metod behawioralnych opartych na stosowaniu systemu pozytywnych wzmocnień. Dzieciom nadpobudliwym trudno jest kierować swoją uwagą. Często wykazują zaburzenia percepcji wzrokowej, słuchowej, pobieżne myślenie . Ich osiągnięcia w nauce są słabe, a kontakt z nauczycielem, który denerwuje się brakiem skupienia się dzieci nad tym, co najważniejsze na lekcji – jest zakłócony. Skutkiem zaburzeń uwagi są codzienne problemy dziecka z wykonaniem złożonego polecenia, które składa się z ciągu zadań; z pamiętaniem o zabieraniu ze sobą wszystkich potrzebnych przyborów szkolnych i książek; z zapamiętywaniem tego, co było zadane; z zapisywaniem wszystkiego, co było na lekcjach. Nadmierne roztargnienie i przechodzenie od jednej czynności do drugiej bez ukończenia poprzedniej zdecydowanie utrudnia proces uczenia się. W pracy terapeutycznej nieodzowne jest więc takie organizowanie nauki, aby maksymalnie wyeliminować wszystkie niekorzystne sytuacje. Nauczyciel musi mieć na uwadze kilka ważnych wskazówek: − polecenia muszą być krótkie i proste, z zaznaczeniem początku każdej istotnej, nowej czynności; − nauczyciel powinien pomóc wyróżnić najistotniejsze informacje z potoku informacji docierających do dziecka; − przy rozwiązywaniu problemów należy pomóc dziecku w ustaleniu kolejności wykonywania czynności; − należy na bieżąco kontrolować tempo i efektywność pracy dziecka, zachęcać do sprawdzania tego, co zostało wykonane; − należy do minimum ograniczyć długie instrukcje i komentarze; − wymagania powinny być jasne i klarowne, dziecko powinno znać swoje obowiązki i wiedzieć, czego się od niego oczekuje. Przede wszystkim nie należy sądzić, że zachowanie się dziecka z ADHD jest wynikiem jego złośliwości, złych intencji, czy prowokacji. Nie można więc karać za objawy ADHD. Nauczyciel w swojej pracy pedagogicznej może posługiwać się wieloma metodami nauczania i wychowania. Oprócz powszechnie znanych, warto sięgnąć po metody i techniki pracy psychoterapeutycznej i psychokorekcyjnej. Metody psychoterapii pośredniej i bezpośredniej skierowane są na samo dziecko lub jego otoczenie – szkołę, dom rodzinny, środowisko rówieśnicze. Oddziaływania psychoterapeutyczne dotyczą sfery poznawczej i emocjo nalnej. Praca koncentruje się na wyrównywaniu braków w wiadomościach i umiejętnościach szkolnych, korekcji fragmentarycznych deficytów rozwojowych w zakresie poszczególnych funkcji poznawczych, zaburzeń koordynacji wzrokowo – ruchowej, mowy. Zmierza się także do usunięcia zaburzeń funkcjonowania układu nerwowego dziecka. Do często stosowanych działań w terapii ADHD należą te, które wspomagają rozwój osobowości dziecka, porządkują jego stosunek do siebie i innych ludzi. Mowa tu o: terapii „holding” umożliwiającej wyrażenie agresji (metoda stosowana jest także w terapii dzieci z cechami autyzmu); terapii rodzinnej poprawiającej relacje i komunikację w rodzinie; metodach terapii zachowania uczących samokontroli i wytrwałości. Skutecznymi metodami wpływającymi na poprawę koncentracji uwagi i kontrolę aktywności ruchowej okazują się metody: terapii przez ruch;metody relaksacyjne metody z zakresu arteterapii (muzykoterapia, choreoterapia, dramatoterapia, biblioterapia, techniki parateatralne); metody integracji sensomotorycznej (SI). W przypadku współistnienia specyficznych trudności w uczeniu się ważne jest stosowanie metod z zakresu terapii pedagogicznej (np. metoda Dobrego Startu, metoda 18 struktur wyrazowych itp.). Niekiedy wskazane jest zastosowanie metod i technik socjoterapeutycznych wobec dziecka i jego rodziny oraz treningu zastępowania agresji. Ścisła współpraca nauczycieli i rodziców stanowi nieodzowny element w terapii ADHD. Zwiększenie kompetencji wychowawczych rodziców pozwala zapobiec powstawaniu poważniejszych zaburzeń rozwoju psychoruchowego dziecka. Każde dziecko potrzebuje wiele zrozumienia, ale dziecku nadpobudliwemu jest ono szczególnie potrzebne. Warto więc zastosować się do wskazówek, które jednocześnie stanowią całą wykładnię i esencję skutecznego z postępowania z dzieckiem z zespołem hiperkinetycznym: pomóż mu skupić się na jednej czynności; informuj, co się za chwilę zdarzy; bądź cierpliwy – daj dziecku czas na wykonanie zadania; pomóż znaleźć wyjście z trudnej sytuacji; nie zwlekaj z pochwałą lub krytyką – oceniaj od razu; nie mów za dużo – dawaj jednorazowo tylko jedno polecenie; przypominaj, że trzeba się chwilę zastanowić i pomyśleć; dawaj do wykonania zadania, których cel nie jest za daleki; pokazuj akceptację i pozytywne uczucia. ( publikacja: Jolanta Szada-Borzyszkowska)