Szacuje się, że 422 milionów osób na całym globie choruje na cukrzycę, z czego 179 milionów, to osoby u których choroba jeszcze nie została zdiagnozowana. W Poznaniu zakończono pierwszy w Polsce projekt badań dla cukrzyków z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.

Fundacja OKULISTYKA 21 we współpracy z Urzędem Miasta Poznania przeprowadziła innowacyjny w skali Polski, pilotażowy projekt bezpłatnych przesiewowych badań okulistycznych dla mieszkańców Poznania pt. Skrining Retinopatii Cukrzycowej.

Projekt objął 615 mieszkańców Poznania chorujących na cukrzycę, było to badanie przesiewowe pod kątem wczesnego wykrycia retinopatii cukrzycowej – powikłań cukrzycowych mogących doprowadzić do całkowitej utraty wzroku.

Standardowo retinopatię cukrzycowa wykrywa się podczas badania okulistycznego, które u osób z cukrzycą zalecane są raz w roku. W Polsce jest obecnie ok. 3 mln chorych na cukrzyce, a liczba ta będzie wzrastać, podobnie jak w innych krajach rozwiniętych. Z drugiej strony, dostępność do badan okulistycznych jest bardzo ograniczona i okres oczekiwania w wielu miejscach wynosi 3-6 miesięcy. Rozwój technologii może jednak pomóc rozwiązać ten problem, ponieważ specjalne programy komputerowe oparte na sztucznej inteligencji pozwalają wyselekcjonować pacjentów ze zmianami wymagającymi kontroli okulistycznej od tych, którzy zmian nie mają i kontroli nie wymagają. Tego typu rozwiązanie zastosowano w praktyce badania przesiewowego w Polsce po raz pierwszy właśnie w Poznaniu.

Innowacyjność badań polegała na wykorzystaniu SI (sztucznej inteligencji) do analizy zdjęć dna oka pacjenta wykonanych specjalnym aparatem (funduskamera) przez przeszkolony personel pielęgniarski. Całe badanie trwało zaledwie kilka minut a pacjenci otrzymywali wynik w postaci wydruku na miejscu wraz z zaleceniami dotyczącymi dalszych wizyt kontrolnych u swojego okulisty. Zastosowanie nowoczesnego oprogramowania skróciło czas badania z 15 minut do 5 minut oraz nie wymagało obecności lekarza okulisty – zdjęcia dna były wykonywane i przesyłane do analizy przez przeszkolony personel pielęgniarski, przy okazji wizyty kontrolnej w gabinecie diabetologicznym.

Na dzień dzisiejszy skuteczność analizy przesłanych zdjęć dna oka za pomocą SI (sztucznej inteligencji) wynosi 94,2%. Wykonane analizy i wyniki badań były także częściowo weryfikowane przez lekarza okulistę, zdaniem osoby weryfikującej wyniki, zastosowane oprogramowanie jest co najmniej tak samo skuteczne jak analiza doświadczonego lekarza okulisty. Dzięki badaniom udało się wcześnie wykryć retinopatię cukrzycową u 16% z całej populacji przebadanych pacjentów, pozostałe 84% pacjentów u których nie wykryto retinopatii cukrzycowej, otrzymało odpowiednie zalecenia co do dalszych kontroli wzroku w przyszłości.

Oprócz badań przesiewowych, Fundacja oraz Miasto Poznań przeprowadziło wśród pacjentów akcję edukacyjną na temat przyczyn, objawów i metod leczenia retinopatii cukrzycowej zwiększając w ten sposób świadomość mieszkańców Poznania na temat retinopatii cukrzycowej oraz konieczności regularnych badań okulistycznych.

Nadzór merytoryczny nad całością projektu sprawował prof. dr hab. med. Andrzej Grzybowski – Prezes Fundacji OKULISTYKA 21 oraz Kierownik Instytutu Okulistycznych Badań Naukowych z siedzibą w Poznaniu. Projekt Skrining Retinopatii Cukrzycowej został opisany w artykule przyjętym do druku w prestiżowym anglojęzycznym czasopiśmie Acta Ophthalmologica, co wskazuje na międzynarodowe znaczenie prowadzonych badań i samego projektu

Projekt był realizowany w okresie 1.06 – 30.12. 2018 w Poznaniu, w gabinecie diabetologicznym przy ul. Słowackiego 8, w poradni diabetologicznej EUROMED na os. Piastowskim oraz w poradni diabetologicznej Poznańskiego Ośrodka Specjalistycznych Usług Medycznych przy Al. Solidarności . Badania przesiewowe dla mieszkańców Poznania były całkowicie nieodpłatne.

Obecnie realizowana jest kontynuacja badań przesiewowych we współpracy z Miastem Poznaniem. W okresie od lutego do czerwca 2019 roku, badaniami zostanie objętych kolejnych 400 pacjentów diabetologicznych. Do współpracy w projekcie Skrininng Retinopatii Cukrzycowej 2019 został także zaproszony Zakład Optometrii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Projekt Skrining Retinopatii Cukrzycowej był współfinasowany ze środków Miasta Poznania.

Źródło: informacja prasowa